در دنیای امروز، مسأله ارث و انحصار وراثت یکی از چالش‌های حقوقی مهم به شمار می‌آید که به ویژه برای expatriates و مهاجران ایرانی در امارات متحده عربی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. با توجه به تفاوت‌های فرهنگی و قانونی میان کشورهای مختلف، آشنایی با قوانین وراثت در امارات، به‌ویژه در دبی، برای وراث و خانواده‌های متوفیان از ضرورت‌های بنیادی است. در این راستا، درک دقیق از فرآیند صدور گواهی انحصار وراثت و مراحل قانونی آن، به خانواده‌ها کمک می‌کند تا با آرامش و آگاهی بیشتری به پیگیری مسائل ارثی خود بپردازند. مقاله حاضر به بررسی مقررات وراثت در امارات، به‌ویژه برای افراد مسلمان و غیر مسلمان، و همچنین مراحل لازم برای اخذ گواهی انحصار وراثت می‌پردازد. با توجه به این‌که قوانین وراثت در هر امارت ممکن است متفاوت باشد، این مقاله به صورت جامع به بررسی نکات کلیدی و مراحل قانونی مرتبط می‌پردازد.
خلیل آسایش، وکیل ایرانی در دبی و امارات
هر گونه کپی برداری از متن پیگیری قانونی دارد.
لازم به توضیح است که در امارات متحده عربی و در همه امارات ها، مسائل ارث با قانون فدرال مورد بررسی قرار میگیرد. و مقررات وراثت افراد مسلمان و غیر مسلمان در امارات متفاوت است، امور ارث و جانشینی اتباع مسلمان توسط قانون شریعت رسیدگی می شود، در حالی که مسائل ارث غیرمسلمانان خارج از کشور در صورتی که متوفی وصیت کرده باشد، توسط قانون کشور خودشان رسیدگی می شود. در آن وصیت نامه، اگر متوفی اصرار به اعمال قانون کشور خود نماید در این صورت ارث بر اساس قانون کشور متوفی تعیین می شود، اما مطابق قانون مدنی قانون مدنی امارات املاک واقع در امارات فقط توسط قانون امارات مورد رسیدگی قرار می گیرد و وصیت نامه بایستی در کشور امارات ثبت شود.
شرایط صدور گواهی انحصار وراثت در امارات
لازم به توضیح است که در امارات متحده عربی و در همه امارات‌ها، مسائل ارث با قانون فدرال مورد بررسی قرار میگیرد. مقررات وراثت افراد مسلمان و غیر مسلمان در امارات متفاوت است. امور ارث و جانشینی اتباع مسلمان توسط قانون شریعت رسیدگی می‌شود، در حالی که مسائل ارث غیر مسلمانان خارج از کشور در صورتی که متوفی وصیت کرده باشد، توسط قانون کشور خودشان رسیدگی می‌شود. در آن وصیت‌نامه، اگر متوفی اصرار به اعمال قانون کشور خود نماید، در این صورت ارث بر اساس قانون کشور متوفی تعیین می‌شود. اما مطابق قانون مدنی امارات، املاک واقع در امارات فقط توسط قانون امارات مورد رسیدگی قرار میگیرد و وصیت‌نامه بایستی در کشور امارات ثبت شود.
اگر متوفی قبل از مرگ وصیت نکرده باشد
قوانین امارات متحده عربی در مورد توزیع دارایی‌های فرد غیر مسلمان با اولویت اعمال می‌شود و قوانین خارجی در صورتی قابل اجرا خواهد بود که با نظم عمومی و ارزش‌های اخلاقی کشور مطابقت داشته باشد. در امور مربوط به املاک و مستغلات، وکیل در امارات و دبی مطابق قانون کشور امارات متحده عربی تقاضای تقسیم اموال ارثی در امارات را می‌نماید و نمی‌توان قوانین کشور خارجی را اعمال کرد.
در صورتی که پس از فوت شخص وصیت‌نامه در کار نباشد
کلیه دارایی‌های متوفی، از جمله حساب‌های بانکی و دارایی‌های مشترک وی، بر اساس قانون فدرال مسدود خواهد شد تا زمانی که تعهدات متوفی رفع نشود و دادگاه در مورد ارث و مسائل تصمیم‌گیری نکند. اموال مزبور در توقیف خواهد بود و یقیناً وکیل ارث در کشور امارات علاوه بر اخذ گواهی انحصار وراثت، بایستی دستور رفع توقیف اموال نیز اخذ نماید.
هنگامی که ورثه اعلامیه فوت را دریافت می‌کنند
مطابق قانون وراثت امارات، هر یک از وراث قانونی می‌توانند از دادگاه شرع درخواست کنند تا دعوای وراثت را آغاز کنند و این رویه فقط در صورتی لازم است که متوفی دارایی در امارات داشته باشد و وراث قصد دریافت گواهی وراثت برای تقسیم آن را داشته باشند. در غیر این صورت، نیازی به آن نیست.
دادگاه پس از استعلام کلیه مدارک ارائه‌شده، اقدام به صدور گواهی وراثت می‌نماید. وکیل ورثه متوفی در دبی باید رونوشت گذرنامه، شناسنامه، سند ازدواج و سایر مدارک مربوطه را برای احراز رابطه خود با متوفی به عنوان مدرک و رضایت دادگاه برای صدور وراثت ارائه کند. ضمناً در صورتی که متوفی برای تقسیم دارایی خود وصیت کرده باشد، می‌توانند سند ثبت‌شده در امارات را تسلیم کنند. تمامی مدارک مورد نیاز باید به زبان عربی ترجمه شوند.
مرگ هر مهاجر خارجی باید در سه نهاد دولتی ثبت شود. فوت توسط وزارت بهداشت و پیشگیری ثبت می‌شود، گواهی فوت و ترجمه آن توسط وزارت امور خارجه و همکاری‌های بین‌المللی تأیید می‌شود و اداره تابعیت و اقامت ویزا را لغو می‌کند.
اعضای خانواده متوفی می‌توانند از طریق وکالت‌نامه ویژه (SPOA) وکیل با تخصص ارث در امارات اجازه دهند تا کلیه تعهدات قانونی و تشریفات قانونی مربوط به اخذ گواهی جانشینی را انجام دهد.
جمع بندی
در نهایت، مسأله صدور گواهی انحصار وراثت در امارات متحده عربی، به‌ویژه برای مهاجران و افراد غیر مسلمان، فرآیندی پیچیده و نیازمند دقت و آگاهی از قوانین محلی است. در این مقاله به تفصیل مراحل قانونی مربوط به صدور این گواهی، الزامات مدارک مورد نیاز و شرایط مربوط به وصیت‌نامه‌ها پرداخته شد. همچنین، تأکید شد که وراث باید به قوانین فدرال و محلی احترام بگذارند و از وجود وکیل متخصص در امور ارث بهره‌مند شوند تا بتوانند به‌خوبی در این مسیر پیش بروند.
با توجه به تفاوت‌های موجود میان قوانین ارث برای مسلمانان و غیر مسلمانان، آگاهی از حقوق و تکالیف قانونی می‌تواند به وراث کمک کند تا به درستی و با سرعت بیشتری به امور ارثی خود رسیدگی کنند. به‌علاوه، مشاوره با وکیل متخصص می‌تواند از بروز مشکلات و تضییع حقوق وراث جلوگیری کند. در این راستا، خلیل آسایش به عنوان یک وکیل ایرانی با تجربه در امور ارث در امارات، می‌تواند به وراث در طی مراحل قانونی و حل و فصل مسائل مربوط به ارث و جانشینی یاری رساند.
همچنین خلیل آسایش وکیل اینترپل در امارات نیز هست و خدمات پلیس اینترپل در امارات را انجام میدهد.
سوالات متداول
۱. چه مدارکی برای اخذ گواهی انحصار وراثت در امارات مورد نیاز است؟
برای اخذ گواهی انحصار وراثت در امارات، وراث باید مدارکی همچون رونوشت گذرنامه، شناسنامه، سند ازدواج و سایر مدارک شناسایی را ارائه دهند. همچنین، در صورتی که متوفی وصیت کرده باشد، لازم است سند وصیت‌نامه نیز ارائه گردد. تمامی مدارک باید به زبان عربی ترجمه شوند.
۲. آیا وراث باید به دادگاه مراجعه کنند تا گواهی انحصار وراثت را دریافت کنند؟
بله، وراث قانونی باید از دادگاه شرع درخواست صدور گواهی انحصار وراثت کنند. این درخواست معمولاً زمانی لازم است که متوفی دارای دارایی در امارات باشد و وراث قصد داشته باشند که دارایی‌های او را تقسیم کنند. در غیر این صورت، نیازی به این اقدام نیست.